Zegarki Błonie powróciły na polski rynek w 2014 roku, gdy grupa młodych pasjonatów postanowiła reaktywować tę legendarną markę polskiego zegarmistrzostwa. Pierwszy model bezpośrednio nawiązywał do popularnego w latach 60-tych Zodiaka i został wydany w limitowanej edycji 500 sztuk.

Obecnie marka Błonie, działająca już 11 lat, systematycznie rozwija swoją kolekcję w oparciu o dziedzictwo Zakładów Mechaniczno-Precyzyjnych Mera Błonie. Warto przypomnieć, że historia polskich zegarków Błonie sięga znacznie dalej - pierwszy zegarek sygnowany logiem tej marki pojawił się na rynku w 1960 roku podczas Międzynarodowych Targów Poznańskich, a do 1969 roku wyprodukowano około 1,2 miliona czasomierzy.

To co wyróżnia współczesne zegarki Błonie to przede wszystkim inspiracje modelami sprzed ponad 60 lat oraz bezpośrednie nawiązania do polskiej historii i kultury. W naszym artykule przedstawimy pełną historię tej kultowej marki, jej najważniejsze kolekcje oraz znaczenie dla polskiego zegarmistrzostwa. Poznajmy razem fascynującą opowieść o odrodzeniu symbolu narodowego.

 

Początki marki Błonie: od ZMP do pierwszych zegarków

Powstanie zakładów w Błoniu w 1956 roku

Historia polskich zegarków Błonie zaczęła się od decyzji politycznej podjętej na najwyższym szczeblu władzy w 1956 roku. Postanowiono wówczas rozpocząć produkcję zegarków naręcznych na licencji radzieckiej. Na siedzibę produkcji wybrano dawną fabrykę zapałek w podwarszawskim Błoniu, gdzie powstały Zakłady Mechaniczno-Precyzyjne (ZMP).

Warto zauważyć, że uruchomienie produkcji zegarków w Błoniu miało dwojaki cel. Z jednej strony stanowiło drogę do rozwoju gospodarczego kraju, z drugiej zaś - co nigdy nie było oficjalnie komunikowane - pozwalało zamaskować rozwój produkcji specjalnej przeznaczonej dla wojska. Takie połączenie produkcji cywilnej i wojskowej pod jednym dachem było naturalną formą organizacji przemysłu w okresie zimnej wojny.

Pierwsze zegarki, zmontowane całkowicie z części dostarczonych z ZSRR, opuściły taśmę montażową 24 października 1959 roku. Za produkcję odpowiadał inżynier Kazimierz Żelazkiewicz, który do zakładu w Błoniu trafił 15 lipca 1959 roku i którego można uznać za "ojca polskiego zegarka".

Pierwsze modele: Bałtyk, Dukat, Lech

Oficjalna sprzedaż zegarków sygnowanych "Błonie" rozpoczęła się podczas Międzynarodowych Targów Poznańskich w 1960 roku. Początkowo wszystkie produkowane modele różniły się głównie wyglądem tarczy, zawsze jasnej, oraz nazwą modelu.

Wśród najpopularniejszych serii i modeli znalazły się:

• "Bałtyk" - nawiązujący nazwą do polskiego morza
• "Dukat" - o klasycznej, eleganckiej formie
• "Lech" - przywołujący legendarnego protoplastę Polaków

Ponadto, zegarki z Błonia były oferowane pod wieloma innymi markami, takimi jak Alfa, Arras, Atlas, Błonie Super, Blonex, Delfin, Jantar, Kurant, Polan, Wars i Zodiak. Specjalna wersja eksportowa "Blonex" z czasem była wyposażana w mechanizmy 17-kamieniowe.

Pierwsze zegarki były sygnowane napisem "LICENCJA ZSRR", ale w kolejnych seriach dumnie prezentowany był napis "MADE IN POLAND". W ciągu dekady działalności marka stworzyła około 1,2 miliona zegarków.

Mechanizmy radzieckie i szwajcarskie inspiracje

Zakupiona przez Polskę licencja dotyczyła zegarka "Kirowskije", produkowanego w I Moskiewskiej Fabryce Zegarków im. Kirowa. Zegarki Błonie opierały swoją pracę o radziecki, 15-kamienny mechanizm 2409, który - co ciekawe - nie był całkowicie oryginalną konstrukcją radziecką.

Mechanizm 2409 był wzorowany na znanym szwajcarskim mechanizmie AS 1430 produkcji zakładów Adolfa Schilda. Początkowo do Błonia trafiały uproszczone wersje na 15 kamieniach i bez wstrząsoodpornego łożyskowania balansu.

Ambicje polskich inżynierów sięgały jednak znacznie dalej niż tylko montaż z gotowych części. Już w pierwszej fazie produkcji planowano stopniowe przejmowanie wytwarzania elementów - początkowo kopert i tarcz. 30 listopada 1961 roku udało się zrealizować plan produkcji tysiąca mechanizmów z części własnej produkcji, w których tylko sprężyna napędowa, sprężyna włosowa i kamienie łożyskowe pochodziły z importu.

Mimo braku doświadczenia i nie zawsze przychylnego nastawienia licencjodawcy, polska załoga zdołała nie tylko uruchomić montaż zegarków, ale także opanować trudną sztukę wytwarzania większości elementów mechanizmu. Sukces ten stał się fundamentem konsolidacji załogi i ukształtowania silnej identyfikacji pracowników z marką, co zaowocowało popularnymi wówczas sloganami: "Wszystkie dłonie strojne w Błonie" czy "Sprzedaj krowy, sprzedaj konie – kup zegarek marki Błonie".

 

 

 

Upadek i reaktywacja: historia powrotu legendy

Dzieje zegarków Błonie to fascynująca opowieść o wzlotach i upadkach polskiego przemysłu precyzyjnego. Przez dekadę produkcji, od 1959 do 1969 roku, z taśm montażowych zakładu zeszło ponad 1,2 miliona czasomierzy, które szybko zyskały popularność wśród Polaków.

Zakończenie produkcji w 1969 roku

Niestety, złote czasy produkcji zegarków w Błoniu nie trwały długo. Już w 1967 roku firma zaczęła wygaszać produkcję, a ostatnia partia zegarków opuściła fabrykę w 1969 roku. Ta finalna seria, licząca dokładnie 1700 sztuk, była przeznaczona dla oficerów polskiego lotnictwa wojskowego i została oznaczona jako model Blonex Antymagnetyczny.

Warto podkreślić, że zamknięcie produkcji zegarków nie wynikało z sytuacji rynkowej, ale było efektem decyzji politycznych. Jak wspominają byli pracownicy zakładów, powodem likwidacji była presja ze strony Moskwy, która dążyła do redukcji produkcji w Polsce również po to, by pozbyć się konkurencji dla pozostałych fabryk w krajach RWPG.

Rok 1970 można uznać za prawdziwie tragiczny dla polskiej marki. Wówczas zapadła decyzja o ogołoceniu hal fabrycznych ze specjalistycznego sprzętu. Według relacji byłych pracowników, kupione za cenne dewizy szwajcarskie obrabiarki zostały wywiezione do Moskwy. Po zakończeniu produkcji, a zwłaszcza wobec nadchodzącej rewolucji kwarcowej, zegarkowe wyroby z Błonia stopniowo odchodziły w zapomnienie.

Reaktywacja marki w 2014 roku

Niezwykły renesans zainteresowania marką Błonie nastąpił dopiero po 2004 roku, kiedy powstał Klub Miłośników Zegarów i Zegarków. Istotną rolę w skupieniu grona entuzjastów odegrało forum dyskusyjne klubu, gdzie aktywnie wymieniano się informacjami i zdjęciami historycznych modeli. Z czasem pojawiły się również pierwsze publikacje na temat polskich czasomierzy z Błonia.

W 2008 roku wydano wspomnienia inż. Kazimierza Żelazkiewicza – "ojca polskiego zegarka", a w latach 2010-2011 ukazały się kolejne opracowania dotyczące historii zakładów. Ta rosnąca dokumentacja i sentyment do dawnej marki stworzyły doskonały grunt pod jej odrodzenie.

Przełomowy moment nastąpił w 2011 roku, gdy dwaj młodzi pasjonaci zegarmistrzostwa – Michał Dunin i Maciej Maślak – nabyli prawa do historycznej marki. Jak sami przyznali, poszukiwali pomysłu na produkt, który przetrwa dziesięciolecia i będzie powodem do dumy. Dodatkowo, sprzyjającą okolicznością był fakt, że w 2008 roku wygasło prawo do nazwy Błonie zgłoszone przez poprzedni podmiot.

Pierwszy nowy model: Zodiak 2014

Po trzech latach przygotowań, w grudniu 2014 roku, na rynku pojawił się pierwszy model po reaktywacji marki. Wybór padł na kultowy Zodiak – jeden z najbardziej rozpoznawalnych zegarków z lat 60. XX wieku. Pierwsza limitowana seria liczyła dokładnie 500 egzemplarzy.

Projektując "nowego" Zodiaka twórcy starali się zachować ponadczasowy minimalizm oryginału, wzbogacając go jednocześnie o nowoczesne wzornictwo. Model zachował charakterystyczne cechy pierwowzoru: klasyczny kształt koperty oraz wypukłe szkło, typowe dla zegarków z lat 60.

Ciekawostką jest, że oryginalny model Zodiak z lat 60. miał dość burzliwą historię – został wycofany ze sprzedaży po proteście ambasady szwajcarskiej z powodu zbieżności nazwy ze szwajcarskim producentem Zodiac. Według przekazów, wyprodukowano wówczas zaledwie około 500 egzemplarzy polskiego Zodiaka. Ta przymusowa limitacja uczyniła z niego obiekt pożądania wśród kolekcjonerów, co dodatkowo uzasadniało wybór właśnie tego modelu jako pierwszego po reaktywacji.

Współczesne zegarki Błonie, choć początkowo składane w Hongkongu na japońskim mechanizmie, stanowią kontynuację tradycji i symboliczny powrót legendarnej polskiej marki na rynek.

 

 

Najważniejsze kolekcje zegarków Błonie

Oferta współczesnych zegarków Błonie systematycznie się rozrasta, łącząc klasyczne wzornictwo z nowoczesnymi technologiami. Każda kolekcja ma swój unikalny charakter, jednak wszystkie łączy wspólny mianownik – nawiązanie do bogatej tradycji polskiego zegarmistrzostwa.

Zegarki Błonie Zodiak – klasyka w nowym wydaniu

Kolekcja Zodiak stanowi podstawę oferty marki, bezpośrednio inspirowaną ponadczasowym stylem pierwszych „błoniaków" z lat 60-tych. Modele te wyróżniają się klasycznym wyglądem i cienkim profilem, dzięki czemu pasują niemal na każdą okazję. Zegarki dostępne są w różnych wersjach kolorystycznych, m.in. Czarny, Budyń, Śliwka, Granatowy oraz Biały. Nabywcy mogą wybierać między modelami ze szkłem szafirowym lub tańszymi wariantami z hartowanym szkłem mineralnym. Ten kultowy model był pierwszym, który Błonie zdecydowało się wskrzesić po reaktywacji marki w 2014 roku, a po sześciu latach powrócił w nowych odsłonach.

Jantar – nowoczesność inspirowana przeszłością

Jantar to w pełni autorski polski projekt nawiązujący do popularnego modelu z czasów PRL-u. Charakterystyczną cechą tarczy są przecinające się pod kątem prostym linie oraz specyficznie wydłużony indeks na godzinie 12:00 – bezpośrednie nawiązanie do modelu z przełomu lat 50. i 60. Za precyzję zegarka odpowiada niezawodny, 24-kamieniowy mechanizm Seiko NH35 z 41-godzinną rezerwą chodu, z charakterystycznym czerwonym wahnikiem i wyciętą literą „B" widoczną przez przeszklony dekiel. Warto podkreślić, że to pierwszy limitowany model marki z napisami na tarczy i deklu w języku polskim. Jantar ograniczony jest do 200 numerowanych egzemplarzy w trzech wersjach kolorystycznych: Szron, Burza i Noc.

BH300 – hołd dla Dywizjonu 300

Seria BH300 to wyjątkowy hołd dla polskich pilotów walczących w Bitwie o Anglię, szczególnie dla pierwszego polskiego dywizjonu bombowego. Bezpośrednią inspiracją dla projektu był wygląd urządzeń pomiarowych z bombowców Lancaster, na których latali polscy piloci. Zegarki BH300 posiadają autorski wahnik w kształcie samolotu Lancaster, widoczny przez szklany dekiel. Całość uzupełniają: odznaka Dywizjonu wytłoczona na wewnętrznej stronie paska, szachownica lotnicza wygrawerowana na koronce oraz kształt wskazówek wzorowany na wysokościomierzach pokładowych. Edycja ograniczona została do 450 sztuk.

Dukat Automatic – retro styl i nowoczesna technologia

Dukat Automatic nawiązuje stylistyką do pierwszych modeli marki Błonie, jednocześnie oferując współczesne rozwiązania techniczne. Zegarki produkowane są w limitowanej serii 150 sztuk. Dostępne są w dwóch głównych wersjach: DukatCzarny z kopertą w kolorze różowego złota oraz DukatStal ze srebrną kopertą. Wewnątrz 40-milimetrowej koperty pracuje japoński mechanizm automatyczny Miyota 821A, dodatkowo zegarki wyposażono w datownik dni miesiąca. Wodoszczelność ustalono w klasie 50 metrów, a biało-czerwona kolorystyka mechanizmu wyraźnie sugeruje polskie pochodzenie.

Super Błonie – bestsellerowa linia

Kolekcja Super Błonie to nowoczesne zegarki z charakterystyczną kopertą wykończoną wypukłym szkłem. Wyróżniają się czytelną tarczą z indeksami cyfrowymi i liniowymi oraz kalendarzem w formie dwóch subtarcz, w którym dni tygodnia oznaczone są w języku polskim. Trzecia subtarcza pokazuje czas w formacie 24-godzinnym. Charakterystycznym elementem jest wskazówka sekundowa zakończona czerwonym grotem. Na tarczy umieszczono odświeżony logotyp Błonie autorstwa polskiego kaligrafa Adama Romualda Kłodeckiego. Linia Super obejmuje kilka wariantów (od Super 1 do Super 6), stając się jednym z bestsellerów marki.

Polan – najnowsze limitowane modele

Najnowszą propozycją Błonie jest seria Polan – limitowana edycja, w której powstanie tylko 200 numerowanych zegarków w każdej wersji kolorystycznej. Model charakteryzują wyraziste indeksy godzinowe, nawiązujące do pierwowzoru z lat 60. i dwupoziomowa tarcza. Dolna warstwa wykończona została koncentrycznym szczotkowaniem, dzięki czemu mieni się różnymi odcieniami. Czasomierz napędza mechanizm Miyota 8315 z imponującą 60-godzinną rezerwą chodu i mostami zdobionymi pasami genewskimi. Całość dopełniają ażurowe wskazówki oraz wypukłe szafirowe szkło nostalgicznie nawiązujące do szkiełek z plexi stosowanych w zegarkach z czasów PRL.

 

Cechy wyróżniające zegarki marki Błonie

Współczesne czasomierze Błonie wyróżniają się na rynku zegarmistrzowskim kilkoma charakterystycznymi cechami, które budują ich wyjątkową tożsamość i przywiązanie do polskiej tradycji.

Polskie wzornictwo i symbolika narodowa

Projektantami wszystkich zegarków Błonie są młodzi, uzdolnieni polscy artyści, którzy czerpią inspirację z dziedzictwa ZMP Błonie z lat 50. i 60. XX wieku. Przede wszystkim marka przywraca do życia symbol narodowy, kultywując polską tradycję zegarmistrzowską. Niektóre modele, jak Polan, bezpośrednio nawiązują do wydarzeń związanych z polską historią i kulturą. Warto zauważyć, że historyczne logo zostało starannie zrekonstruowane przez polskiego kaligrafa - Adama Romualda Kołdeckiego.

Limitowane edycje i unikalne detale

Zegarki Błonie produkowane są w ściśle określonych, limitowanych seriach. Kolekcja Błonie Limitowane charakteryzuje się wysokiej jakości wzornictwem oraz charakterystycznym, czerwonym wahnikiem mechanizmu. Ponadto seria BH300 została stworzona jako hołd dla polskich pilotów walczących w Bitwie o Anglii, z oryginalnym wahnikiem w postaci samolotu Lancaster, widocznym przez szklany dekiel.

Szafirowe szkła i mechanizmy automatyczne

Modele Błonie wyposażone są w podwójnie wypukłe szkła szafirowe, które gwarantują wyjątkową odporność na zarysowania. Wewnątrz kopert pracują precyzyjne mechanizmy automatyczne od renomowanych producentów, jak Sellita SW210 czy Miyota 8315 z imponującą 60-godzinną rezerwą chodu. W najnowszym modelu Błonie Rzemieślniczy zastosowano szwajcarski mechanizm automatyczny z ozdobnymi mostami typu perlage oraz tzw. łabędzią szyją, która umożliwia precyzyjną regulację dokładności chodu.

Ręczne składanie i kontrola jakości w Polsce

Wszystkie zegarki marki Błonie przechodzą rygorystyczną, trzyetapową kontrolę jakości. Dodatkowo, każdy egzemplarz jest indywidualnie sprawdzany przez polskiego zegarmistrza, który osobiście reguluje precyzję chodu. Najwyższy standard wykonania reprezentują modele z serii Rzemieślnicze, składane ręcznie przez polskich zegarmistrzów i produkowane w liczbie zaledwie kilkunastu sztuk rocznie. Te ekskluzywne czasomierze charakteryzują się niepowtarzalnymi tarczami tworzonymi ręcznie w Polsce, często z porcelany, której opracowanie wymagało przezwyciężenia szeregu wyzwań technicznych.

Znaczenie marki Błonie dla polskiego zegarmistrzostwa

Marka Błonie stała się współcześnie nie tylko biznesem, ale prawdziwym kulturowym fenomenem z głębokim znaczeniem dla polskiego rzemiosła. Jako jedyna w powojennej historii polska firma oferująca zegarki mechaniczne, Błonie zajmuje wyjątkowe miejsce w świadomości zbiorowej Polaków.

Reprezentacja polskiego rzemiosła

Współczesne Błonie to kultywowanie polskiej tradycji zegarmistrzowskiej i symbol narodowy przywrócony do życia. Za projekty wszystkich czasomierzy odpowiadają młodzi, uzdolnieni polscy artyści, a każdy zegarek jest starannie wykonany przez doświadczonych pracowników, którzy łączą wiedzę techniczną z pasją. Dzięki dbałości o detale i wykorzystywaniu najlepszych materiałów, zegarki Błonie zyskują miano wyjątkowych. Ponadto, każdy egzemplarz przechodzi trzyetapową kontrolę jakości przeprowadzaną przez polskich zegarmistrzów.

Inspiracja dla nowych producentów

Sukces reaktywacji marki Błonie stanowi inspirację dla innych polskich producentów czasomierzy. Przykładem jest polska firma Copernicus, która wybrała model Atlas z Błonia jako inspirację dla swojej pierwszej serii zegarków. Marka nadal może kształtować polskie zegarmistrzostwo w przyszłości, zachowując tradycje i jednocześnie wprowadzając innowacje.

Zegarki Błonie jako element tożsamości kulturowej

Czasomierze Błonie to coś więcej niż tylko narzędzia do mierzenia czasu – to symbole polskiej pomysłowości i wytrwałości. Pokazują one, jak Polska budowała swój przemysł wbrew trudnościom. Interesującym zjawiskiem socjologicznym jest identyfikowanie się wielu osób z zegarkami Błonie i ich produkcją. Po 2004 roku nastąpił gwałtowny wzrost zainteresowania tymi zegarkami, związany z powstaniem Klubu Miłośników Zegarów i Zegarków.

Sprzedaż zegarków Błonie w sklepie e-zegarki.pl

Obecnie zegarki marki Błonie można nabyć zarówno online, jak i w tradycyjnych sklepach. Nasz sklep e-zegarki.pl funkcjonuje jako autoryzowany dystrybutor, oferując szeroki wybór modeli, atrakcyjne ceny oraz profesjonalne wsparcie posprzedażowe. Ponadto firma Błonie kładzie nacisk na szeroką dostępność swoich produktów, dążąc do ich obecności w licznych miastach na terenie całej Polski. 

 

 

Wnioski

Zegarki Błonie stanowią niewątpliwie fenomen na polskim rynku zegarmistrzowskim. Historia marki, choć przerwana na wiele dekad, tworzy fascynującą opowieść o determinacji, pasji oraz przywiązaniu do narodowego dziedzictwa. Przede wszystkim, współczesne czasomierze Błonie udowadniają, że polskie wzornictwo może z powodzeniem konkurować na wymagającym rynku luksusowych zegarków.

Oryginalna marka z lat 1959-1969, która wyprodukowała ponad 1,2 miliona czasomierzy, zdołała na nowo zagościć w świadomości Polaków dzięki pasjonatom, którzy nie pozwolili jej odejść w zapomnienie. Faktycznie, reaktywacja dokonana w 2014 roku przywróciła do życia nie tylko nazwę, ale również ducha oryginalnych projektów, jednocześnie wzbogacając je o nowoczesne technologie i materiały.

Dzisiejsze kolekcje – Zodiak, Jantar, BH300, Dukat czy Polan – łączą klasyczne wzornictwo z nowoczesnymi rozwiązaniami technicznymi. Dodatkowo, każdy model opowiada kawałek polskiej historii, nawiązując do wydarzeń i symboli ważnych dla narodowej tożsamości. Limitowane edycje, ręczne składanie oraz rygorystyczna kontrola jakości sprawiają, że zegarki Błonie stanowią wyjątkową propozycję dla miłośników zegarmistrzostwa.

Bez wątpienia, marka Błonie stała się czymś więcej niż tylko producentem zegarków – jest symbolem odrodzenia polskiej myśli technicznej i rzemiosła. Sposób, w jaki łączy tradycję z nowoczesnością, zasługuje na szczególne uznanie. Całościowo patrząc, historia zegarków Błonie doskonale odzwierciedla skomplikowane losy polskiego przemysłu precyzyjnego – od obiecujących początków, przez upadek, aż po współczesne odrodzenie.

Polski przemysł zegarmistrzowski, którego Błonie jest najlepszym ambasadorem, udowadnia, że mimo historycznych zawirowań, tradycja połączona z innowacją może przynieść wyjątkowe owoce. Ostatecznie, posiadanie zegarka Błonie to nie tylko kwestia mody czy statusu – to wyraz przywiązania do polskiej historii i wsparcie dla krajowego rzemiosła, które wciąż ma potencjał, by zachwycać kolejne pokolenia.